Analiza czynników ryzyka powstania nowotworów złośliwych regionu głowy i szyi – przegląd aktualnej wiedzy

Wstęp:
Nowotwory głowy i szyi są heterogenną grupą chorób nowotworowych, występują częściej u mężczyzn. W skali globalnej zauważalne jest obniżanie się wieku osób z powyższym rozpoznaniem, co stanowi konsekwencję zakażeń HPV. Rozpoznanie choroby na wczesnym etapie pozwala na uzyskanie 5-letniego przeżycia u 70–90% pacjentów. Niestety, w większości przypadków nowotwory są diagnozowane w zaawansowanych stadiach.

Cel:
Kompendialne zestawienie głównych czynników ryzyka wystąpienia nowotworów głowy i szyi.

Materiał i metody:
Przegląd aktualnego piśmiennictwa dostępnego w bazie PubMed.

Wyniki:
Głównymi czynnikami ryzyka rozwoju chorób nowotworowych głowy i szyi są: nałogi (palenie wyrobów tytoniowych, nadużywanie alkoholu) oraz zakażenia wirusowe (EBV, HPV). Podkreśla się także rolę czynników genetycznych, dietetycznych, środowiskowych i zawodowych. Skutki palenia marihuany nie są do końca jasne.

Wnioski:
Znajomość patofizjologii nowotworzenia w obrębie głowy i szyi przy zwiększonej czujności onkologicznej może się przyczynić do łatwiejszego wyodrębniania grup ryzyka, a w konsekwencji rozpoznawania nowotworów na wczesnych etapach zaawansowania.



Introduction:
Head and neck neoplasia constitute a heterogeneous group of oncological diseases. They are more frequently diagnosed in men, and globally there is a demonstrated decrease in the age of diagnosis, attributed to factors such as HPV infection. Early-stage diagnosis leads to a 5-year survival rate of 70–90% in patients; unfortunately, diagnoses often occur at advanced stages.

Aim:
This study aims to comprehensively identify the most common risk factors for head and neck neoplasia from a clinical perspective.

Material and methods:
A review of current knowledge was conducted using the PubMed database.

Results:
The most prevalent risk factors for head and neck neoplasia include lifestyle factors such as smoking and alcohol consumption, as well as viral infections (EBV, HPV). Additionally, the study considers the influence of genetic, dietary, environmental, and professional factors. The consequences of marijuana smoking remain unclear.

Conclusions:
Understanding the pathways of head and neck neoplasia could provide several benefits, including the identification of high-risk groups, increased oncological vigilance, and, ultimately, early-stage disease diagnosis.