Analiza kliniczna i histopatologiczna 312 guzów spojówki leczonych chirurgicznie

Cel
Ocena kliniczna i histopatologiczna zmian spojówki leczonych chirurgicznie w okresie jednego roku – w materiale własnym.

Materiał i metody
Retrospektywna analiza kliniczna i histopatologiczna 312 zmian spojówki usuniętych chirurgicznie w Klinice Okulistyki i Onkologii Okulistycznej Katedry Okulistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum w Krakowie w 2017 roku. Zmiany były umiejscowione jednostronnie u 298 pacjentów (97,7%), obustronnie u 7 pacjentów (2,3%). Grupę chorych stanowiło 164 mężczyzn i 141 kobiet, w wieku od 1. do 92. roku życia (średnia wieku 47,9 roku).

Wyniki
W wynikach histopatologicznych łagodne zmiany rozpoznano w 219 przypadkach (70,2%), złośliwe w 61 przypadkach (19,6%), przednowotworowe w 32 przypadkach (10,2%). Najliczniejszą grupę zmian stanowiły znamiona barwnikowe – 138 (44,2%), kolejno pierwotna nabyta melanoza PAM bez atypii – 25 (8%), czerniak – 22 (7%), chłoniak MALT – 25 (8%), pierwotna nabyta melanoza PAM z atypią – 14 (4,5%) i rak płaskonabłonkowy – 12 (3,8%). Najczęstsze trzy lokalizacje zmian to mięsko łzowe – 75 (24%), spojówka gałkowa – 143 (45,8%), w tym spojówka gałkowa bez zajęcia rogówki – 73 (23,4%) oraz spojówka gałkowa z zajęciem rogówki – 70 (22,4%).

Wnioski
Wstępne rozpoznanie na podstawie samego badania klinicznego nie zawsze jest zgodne z ostatecznym wynikiem histopatologicznym. Nowotwory złośliwe spojówki są znacznie rzadsze niż łagodne, ale stanowią istotne zagrożenie dla życia pacjenta, konieczne jest zatem niezwłoczne i prawidłowe rozpoznanie histopatologiczne. Wiek i płeć pacjenta, umiejscowienie guza spojówki i jego występowanie obustronne mogą być przydatne do wstępnego rozpoznania i kwalifikowania pacjentów do zabiegu chirurgicznego.



Aim
Clinical and histological evaluation of conjunctival lesions treated surgically over 1 year in our centre

Material and methods
Retrospective clinical and histological analysis of 312 conjunctival tumors surgically removed at the Department of Ophthalmology, Jagiellonian University in Krakow 2017. The lesions were unilateral in 298 (97.7%) patients and bilateral in 7 (2.3%) patients. The cohort consisted of 164 men and 141 women, aged 1 to 92 years (mean age of 47.9 years).

Results
Histological analysis confirmed benign lesions in 219 (70.2%) cases, malignant lesions in 61 (19.6%) cases and premalignant lesions in 32 (10.2%) cases. The most common pathology was nevus (138 cases, 44.2%), followed by primary acquired melanosis (PAM) without atypia (25 cases, 8%), melanoma (22 cases, 7%), MALT lymphoma (25 cases, 8%), PAM with atypia (14 cases, 4.5%) and squamous cell carcinoma (12 cases, 3.8%). The two most common anatomical locations were caruncle (75 cases, 24%) and bulbar conjunctiva (143 cases, 45.8%), both with (70 cases, 22.4%) and without (73 cases, 23.4%) corneal involvement.

Conclusions
Preliminary clinical diagnosis is not always consistent with ultimate histological findings. Although malignant neoplasms of the conjunctiva are significantly less common than the benign ones, they are life-threatening, so a prompt and accurate histological diagnosis is crucial. The age and sex of the patient, tumour location and bilateral occurrence can aid the preliminary diagnosis and clinical decision making about surgery.