eISSN: 1897-4309
ISSN: 1428-2526
Contemporary Oncology/Współczesna Onkologia
Current issue Archive Manuscripts accepted About the journal Supplements Addendum Special Issues Editorial board Reviewers Abstracting and indexing Subscription Contact Instructions for authors Publication charge Ethical standards and procedures
Editorial System
Submit your Manuscript
SCImago Journal & Country Rank
9/2006
vol. 10
 
Share:
Share:

Radiochemotherapy of glioblastoma complicated with systemic aspergillosis – case report

Sergiusz Nawrocki
,
Beata Czeremszyńska-Respekta
,
Adam Makowiecki
,
Zygmunt Kozielec
,
Dariusz Iżycki

Współcz Onkol (2006) vol. 10; 9 (434–436)
Online publish date: 2006/11/29
Article file
- radiochemioterapia.pdf  [0.27 MB]
Get citation
 
 
Glejaki złośliwe mózgu stanowią ok. 40% pierwotnych nowotworów złośliwych mózgu [1, 2]. Mediana przeżyć po leczeniu chirurgicznym i radioterapii wynosi poniżej 12 mies., przeżycia 2-letnie ok. 10% [1, 2]. Zastosowanie temozolomidu w skojarzeniu z radioterapią po zabiegu operacyjnym pozwala na przedłużenie mediany przeżyć do 14,6 mies. oraz osiągnięcie 26,5% przeżyć 2-letnich [2]. Wdrażając nowe leki i nowe metody leczenia należy liczyć się z możliwością rzadko występujących lub niespotykanych do tej pory powikłań. Celem pracy jest przedstawienie przypadku uogólnionej aspergillozy zakończonej śmiercią, u chorej leczonej radiochemioterapią z temozolomidem po zabiegu operacyjnym z rozpoznaniem złośliwego glejaka mózgu. 45-letnia chora po kraniotomii prawostronnej, z rozpoznaniem glejaka mózgu (glioblastoma multiforme), makroskopowo usuniętym doszczętnie, w stanie ogólnym dobrym (WHO-0), bez ubytków neurologicznych i bez schorzeń współistniejących, została zakwalifikowana do radykalnej radiochemioterapii z temozolomidem [2]. W trakcie leczenia obserwowano: leukopenię oraz trombocytopenię IV st. WHO, dyskretną skazę krwotoczną w obrębie skóry i błon śluzowych w przebiegu małopłytkowości oraz pojedynczy epizod wzrostu temperatury do 37,4°C. W leczeniu wspomagającym stosowano deksametazon (od pierwszego dnia leczenia, w dawce 4–8 mg/d), neupogen, koncentrat płytek krwi, augmentin, flukonazol. Leczenie przerwano w 31. dniu od rozpoczęcia radiochemioterapii po dawce 41,4 Gy. W 45. dniu stan pacjentki uległ gwałtownemu pogorszeniu. W ciągu kilkunastu godzin chora zmarła, wśród objawów szybko postępującej niewydolności oddechowej. TK klatki piersiowej: rozległy lity naciek w segmencie 3. górnego płata lewego płuca (ryc. 1a.), nieregularne strefy nacieków w miąższu obu płuc w postaci obwodowych guzków różnej wielkości (ryc. 1b.); mnogie, znacznie powiększone węzły chłonne w śródpiersiu i wnękach płucnych (ryc. 1c.). Nie wykazano cech zatorowości płucnej. W badaniu autopsyjnym najbardziej zaawansowane zmiany obserwowano w płucach. Badanie histopatologiczne wycinków potwierdziło postać inwazyjną aspergillozy z obrazem zapalenia martwiczo-krwotocznego płuc (ryc. 2.) (zmiany martwicze, zawały, zmiany krwotoczne, zakrzepowe i odczyn zapalny o różnym stopniu nasilenia). Obecność kropidlaka i zmiany martwiczo-krwotoczne wykazano również w badanych wycinkach opon mózgowo-rdzeniowych z okolicy loży pooperacyjnej (ryc. 3.: płuco – grzybnia kropidlaka; ryc. 4.: opony mózgowo-rdzeniowe – kolonia kropidlaka, – zwyrodniałe strzępki grzyba, – fragmenty martwiczo zmienionych opon). W trakcie leczenia temozolomidem obserwuje się u chorych limfopenię [2, 3]. Zjawisko to szczególnie nasilone jest w subpopulacji limfocytów CD4+, w mniejszym stopniu CD8+ T oraz limfocytów B [3], co sprzyja rozwojowi infekcji oportunistycznych. Kropidlakową grzybicę narządową u pacjentów onkologicznych należy podejrzewać w przypadkach często obecnie stosowanego leczenia skojarzonego powikłanego neutropenią, limfopenią, u pacjentów otrzymujących przewlekle steroidy, gorączkujących powyżej 38°C dłużej niż 72–96 godz., pomimo otrzymywania antybiotyków o dużym zakresie działania lub mających temperaturę ciała poniżej 36°C [4]. Stosowanie azoli w profilaktyce lub leczeniu jest nieskuteczne. Objawy kliniczne pojawiają się póŸno i mają gwałtowny przebieg. Śmiertelność wynosi 50–90%. W leczeniu narządowej aspergillozy lekami z wyboru są pochodne amfoterycyny B. Według naszej wiedzy jest to pierwszy opisany przypadek uogólnionej aspergillozy będącej powikłaniem radioterapii skojarzonej z temozolomidem w przebiegu leczenia glejaka wielopostaciowego mózgu.
Piśmiennictwo
1. Fijuth J. Rola i miejsce radioterapii w skojarzonym leczeniu chorych na nowotwory OUN. Ameliówka 17–19.04.2002 r. 2. Stupp R, Mason WP, van den Bent MJ, et al.; European Organisation for Research and Treatment of Cancer Brain Tumor and Radiotherapy Groups; National Cancer Institute of Canada Clinical Trials Group. Radiotherapy plus concomitant and adjuvant temozolomide for glioblastoma. N Engl J Med 2005; 352: 987-96. 3. Su YB, Sohn S, Krown SE, et al. Selective CD4+ lymphopenia in melanoma patients treated with temozolomide: a toxicity with therapeutic implications. J Clin Oncol 2004; 22: 610-16. 4. Richardson MD, Jones BL. Therapeutic Guidelines in Systemic Fungal Infectons. Third Edition. Current Medical Literature Books 2004; London Remedica Publishing Ltd.
Adres do korespondencji
dr med. Sergiusz Nawrocki
Zakład i Oddział Radioterapii ZOZ MSWiA z Warmińsko-Mazurskim Centrum Onkologii Al. Wojska Polskiego 37 10-228 Olsztyn tel./faks +48 89 539 85 23 e-mail: sergiusz@cyberia.pl
Copyright: © 2006 Termedia Sp. z o. o. This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/), allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.
Quick links
© 2024 Termedia Sp. z o.o.
Developed by Bentus.