123RF
Paraliż onkologii
Redaktor: Krystian Lurka
Data: 06.05.2021
Źródło: Maciej Witucki, Andrzej Mądrala, Wiktor Masłowski, Jarosław J. Fedorowski
Liderzy opinii – Maciej Witucki, Andrzej Mądrala, Wiktor Masłowski, Jarosław Fedorowski – w liście do ministra zdrowia zwracają uwagę, że polskiej onkologii grozi „chaos, paraliż rozliczeniowy i obniżenie wydatków”. Chodzi o ostatnio opublikowane przepisy.
Pismo prezydenta Konfederacji Lewiatan Macieja Wituckiego, wiceprezydenta Pracodawców RP Andrzeja Mądrali, przewodniczącego Komisji BCC do spraw zdrowia Wiktora Masłowskiego, prezesa Polskiej Federacji Szpitali Jarosław J. Fedorowski, do ministra zdrowia Adama Niedzielskiego:
– Szanowny panie ministrze, sygnatariusze pisma popierali i nadal popierają potrzebę kompleksowego podejścia do opieki onkologicznej w Polsce, jednak biorąc pod uwagę ostatnie narzucone zarządzeniami prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia rozwiązania, które niosą za sobą negatywne skutki dla systemu opieki onkologicznej w Polsce, zwracamy się z uprzejmą prośbą o podjęcie stosownych działań w trybie nadzoru nad działalnością NFZ, zgodnie z art. 163 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowych ze środków publicznych.
Wprowadzone zarządzenie nr 72/2021/DGL z 21 kwietnia 2021 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju leczenie szpitalne w zakresie chemioterapia oraz zarządzenie nr 80/2021/DSOZ z 30 kwietnia 2021 r. zmieniające zarządzenie w sprawie szczegółowych warunków umów w systemie podstawowego szpitalnego zabezpieczenia, narzucają zmiany od 1 kwietnia 2021 r. – tym samym łamią zasadę, że prawo nie działa wstecz.
Ponadto zarządzenie nr 72/2021/DGL wywołało potężny chaos rozliczeniowy i organizacyjny w podmiotach leczniczych, ponieważ dokonano w nim zmiany większości produktów rozliczeniowych, paraliżując tym samym proces rozliczeń. Podmioty prowadzące działalność leczniczą zostały zobowiązane do usunięcia dotychczasowych sprawozdań dotyczących świadczeń z chemioterapii, korekty faktur i zwrotu środków finansowych, także z tytułu kosztów zastosowanych w trakcie chemioterapii leków. Taki sposób postępowania jest niedopuszczalny.
Dodatkowo zarządzenie nr 80/2021/DSOZ pogłębia ten chaos, uniemożliwiając ponowne sprawozdanie nowych produktów poprzez zmianę wstecznie zasad rozliczeń – odebranie prawa do korzystania ze współczynnika korygującego 1,2, który obowiązywał od 2018 r. i był próbą rekompensaty strat generowanych przez podmioty lecznicze w związku z arbitralną decyzją obniżającą o 30 proc. wycenę świadczeń w chemioterapii wprowadzoną od początku 2015 r. wraz z wejściem „pakietu onkologicznego”. Odebranie prawa do korzystania z tego współczynnika naraziło wszystkie podmioty lecznicze realizujące ten zakres świadczeń na wielomilionowe straty finansowe z tytułu realizacji leczenia onkologicznego. Należy podkreślić, że prezes NFZ powołuje się w swoim działaniu na fakt publikacji w lutym 2021 r. obwieszczeń prezesa AOTMiT ustalających nowe taryfy świadczeń onkologicznych. Niestety, ignorowany jest fakt, że AOTMiT – oceniając skutki finansowe nowych taryf w Raportach Taryfikacyjnych – nie brał pod uwagę istniejących współczynników korygujących. Nie było tam także zapowiedzi ani też zaleceń likwidacji tych współczynników. Co więcej – w analizach skutków finansowych AOTMiT wskazywał wzrost nakładów o ponad 72 mln zł na leczenie onkologiczne z tytułu nowych taryf, podczas gdy wsteczne usunięcie współczynnika korygującego przez prezesa NFZ generuje drastyczne obniżenie – o ponad 170 mln zł – kosztów płatnika i de facto w skali roku obniża wydatki na leczenie onkologiczne w Polsce. Proces taryfikacji świadczeń gwarantowanych w obszarze leczenia chorób nowotworowych Rada Taryfikacji AOTMiT rozpoczęła jeszcze w 2018 r. W trakcie konsultacji opublikowanych 4 lutego 2021 r. projektów raportów taryfikacyjnych wpłynęło wiele krytycznych uwag wskazujących na zawarte w nich błędy merytoryczne i metodologiczne. Niestety, uwagi te zostały odrzucone, a Rada Taryfikacji już po pięciu dniach od zakończenia konsultacji bez żadnych uwag i poprawek zatwierdziła większość proponowanych zmian – opóźnienie dotyczyło jedynie świadczeń z radioterapii. 17 lutego 2021 r. po posiedzeniu Rady Taryfikacji prezes AOTMiT podpisał i opublikował stosowne obwieszczenia.
Toczący się od trzech lat proces taryfikacji świadczeń onkologicznych zakończył się publikacją raportów i obwieszczeń prezesa AOTMiT zawierających dawno nieaktualne już dane statystyczne i kosztowe, pomijających ważne aspekty udzielania świadczeń – na przykład koszty pracowni leku cytostatycznego w aptekach szpitalnych czy też strat technologicznych niewykorzystanych resztek leków. Zaproponowano w nich niezrozumiałe i nieuzasadnione definicje „podmiotów kompleksowych”, szkodliwe dla pacjentów i leczących podmiotów definicje nowych świadczeń – na przykład chemioterapia jednodniowa do sześciu lub powyżej sześciu godzin.
Z przykrością należy stwierdzić, że znacząca większość uwag wniesionych w terminie i wymaganej formie nie została przez AOTMiT poddana analizie i odrzucono je w trakcie błyskawicznej ścieżki prowadzącej do publikacji obwieszczeń.
Implementacja zawartych w obwieszczeniach rozwiązań do zarządzeń prezesa NFZ skutkuje paraliżem rozliczeniowym i obniżeniem wydatków na leczenie onkologiczne w Polsce. Zapewne nie są to działania, które wpisują się w zapowiadane wsparcie chorych na nowotwory. Dzisiaj dodatkowo w sytuacji ogromnych potrzeb zdrowotnych, w tym onkologicznych, będących skutkami pandemii SARS-CoV-2, konieczne jest zupełnie inne potraktowanie pacjentów i świadczeniodawców.
Z punktu widzenia podmiotów leczniczych będących świadczeniodawcami, czyli jednocześnie stronami umowy z NFZ, zarządzenia prezesa NFZ stanowią szczególnie istotną regulację, ponieważ prezes NFZ określa w nich w sposób szczegółowy kwestie dotyczące sposobu realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej oraz praw i obowiązków stron tych umów, ja także zasady finansowania. Zarządzenia prezesa NFZ kształtują w ten sposób rynek usług medycznych i nie powinny w trakcie obowiązywania umów podlegać tak istotnym jednostronnym zmianom. Poza tym przekładają się one na zasady funkcjonowania podmiotów leczniczych i – co najważniejsze – dostępność do świadczeń opieki zdrowotnej.
Zwracamy się zatem do pana ministra z uprzejmą prośbą o podjęcie stosownych działań mających na celu troskę o zapewnienie dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej, rozwój polskiej onkologii i zapewnienie bezpieczeństwa finansowego świadczeniodawcom realizującym opiekę onkologiczną.
Przeczytaj także: „Onkologia jeszcze bardziej niedoszacowana”.
– Szanowny panie ministrze, sygnatariusze pisma popierali i nadal popierają potrzebę kompleksowego podejścia do opieki onkologicznej w Polsce, jednak biorąc pod uwagę ostatnie narzucone zarządzeniami prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia rozwiązania, które niosą za sobą negatywne skutki dla systemu opieki onkologicznej w Polsce, zwracamy się z uprzejmą prośbą o podjęcie stosownych działań w trybie nadzoru nad działalnością NFZ, zgodnie z art. 163 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowych ze środków publicznych.
Wprowadzone zarządzenie nr 72/2021/DGL z 21 kwietnia 2021 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju leczenie szpitalne w zakresie chemioterapia oraz zarządzenie nr 80/2021/DSOZ z 30 kwietnia 2021 r. zmieniające zarządzenie w sprawie szczegółowych warunków umów w systemie podstawowego szpitalnego zabezpieczenia, narzucają zmiany od 1 kwietnia 2021 r. – tym samym łamią zasadę, że prawo nie działa wstecz.
Ponadto zarządzenie nr 72/2021/DGL wywołało potężny chaos rozliczeniowy i organizacyjny w podmiotach leczniczych, ponieważ dokonano w nim zmiany większości produktów rozliczeniowych, paraliżując tym samym proces rozliczeń. Podmioty prowadzące działalność leczniczą zostały zobowiązane do usunięcia dotychczasowych sprawozdań dotyczących świadczeń z chemioterapii, korekty faktur i zwrotu środków finansowych, także z tytułu kosztów zastosowanych w trakcie chemioterapii leków. Taki sposób postępowania jest niedopuszczalny.
Dodatkowo zarządzenie nr 80/2021/DSOZ pogłębia ten chaos, uniemożliwiając ponowne sprawozdanie nowych produktów poprzez zmianę wstecznie zasad rozliczeń – odebranie prawa do korzystania ze współczynnika korygującego 1,2, który obowiązywał od 2018 r. i był próbą rekompensaty strat generowanych przez podmioty lecznicze w związku z arbitralną decyzją obniżającą o 30 proc. wycenę świadczeń w chemioterapii wprowadzoną od początku 2015 r. wraz z wejściem „pakietu onkologicznego”. Odebranie prawa do korzystania z tego współczynnika naraziło wszystkie podmioty lecznicze realizujące ten zakres świadczeń na wielomilionowe straty finansowe z tytułu realizacji leczenia onkologicznego. Należy podkreślić, że prezes NFZ powołuje się w swoim działaniu na fakt publikacji w lutym 2021 r. obwieszczeń prezesa AOTMiT ustalających nowe taryfy świadczeń onkologicznych. Niestety, ignorowany jest fakt, że AOTMiT – oceniając skutki finansowe nowych taryf w Raportach Taryfikacyjnych – nie brał pod uwagę istniejących współczynników korygujących. Nie było tam także zapowiedzi ani też zaleceń likwidacji tych współczynników. Co więcej – w analizach skutków finansowych AOTMiT wskazywał wzrost nakładów o ponad 72 mln zł na leczenie onkologiczne z tytułu nowych taryf, podczas gdy wsteczne usunięcie współczynnika korygującego przez prezesa NFZ generuje drastyczne obniżenie – o ponad 170 mln zł – kosztów płatnika i de facto w skali roku obniża wydatki na leczenie onkologiczne w Polsce. Proces taryfikacji świadczeń gwarantowanych w obszarze leczenia chorób nowotworowych Rada Taryfikacji AOTMiT rozpoczęła jeszcze w 2018 r. W trakcie konsultacji opublikowanych 4 lutego 2021 r. projektów raportów taryfikacyjnych wpłynęło wiele krytycznych uwag wskazujących na zawarte w nich błędy merytoryczne i metodologiczne. Niestety, uwagi te zostały odrzucone, a Rada Taryfikacji już po pięciu dniach od zakończenia konsultacji bez żadnych uwag i poprawek zatwierdziła większość proponowanych zmian – opóźnienie dotyczyło jedynie świadczeń z radioterapii. 17 lutego 2021 r. po posiedzeniu Rady Taryfikacji prezes AOTMiT podpisał i opublikował stosowne obwieszczenia.
Toczący się od trzech lat proces taryfikacji świadczeń onkologicznych zakończył się publikacją raportów i obwieszczeń prezesa AOTMiT zawierających dawno nieaktualne już dane statystyczne i kosztowe, pomijających ważne aspekty udzielania świadczeń – na przykład koszty pracowni leku cytostatycznego w aptekach szpitalnych czy też strat technologicznych niewykorzystanych resztek leków. Zaproponowano w nich niezrozumiałe i nieuzasadnione definicje „podmiotów kompleksowych”, szkodliwe dla pacjentów i leczących podmiotów definicje nowych świadczeń – na przykład chemioterapia jednodniowa do sześciu lub powyżej sześciu godzin.
Z przykrością należy stwierdzić, że znacząca większość uwag wniesionych w terminie i wymaganej formie nie została przez AOTMiT poddana analizie i odrzucono je w trakcie błyskawicznej ścieżki prowadzącej do publikacji obwieszczeń.
Implementacja zawartych w obwieszczeniach rozwiązań do zarządzeń prezesa NFZ skutkuje paraliżem rozliczeniowym i obniżeniem wydatków na leczenie onkologiczne w Polsce. Zapewne nie są to działania, które wpisują się w zapowiadane wsparcie chorych na nowotwory. Dzisiaj dodatkowo w sytuacji ogromnych potrzeb zdrowotnych, w tym onkologicznych, będących skutkami pandemii SARS-CoV-2, konieczne jest zupełnie inne potraktowanie pacjentów i świadczeniodawców.
Z punktu widzenia podmiotów leczniczych będących świadczeniodawcami, czyli jednocześnie stronami umowy z NFZ, zarządzenia prezesa NFZ stanowią szczególnie istotną regulację, ponieważ prezes NFZ określa w nich w sposób szczegółowy kwestie dotyczące sposobu realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej oraz praw i obowiązków stron tych umów, ja także zasady finansowania. Zarządzenia prezesa NFZ kształtują w ten sposób rynek usług medycznych i nie powinny w trakcie obowiązywania umów podlegać tak istotnym jednostronnym zmianom. Poza tym przekładają się one na zasady funkcjonowania podmiotów leczniczych i – co najważniejsze – dostępność do świadczeń opieki zdrowotnej.
Zwracamy się zatem do pana ministra z uprzejmą prośbą o podjęcie stosownych działań mających na celu troskę o zapewnienie dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej, rozwój polskiej onkologii i zapewnienie bezpieczeństwa finansowego świadczeniodawcom realizującym opiekę onkologiczną.
Przeczytaj także: „Onkologia jeszcze bardziej niedoszacowana”.
