Dane ze smartfonów mogą wykryć ryzyko demencji u osób starszych

Badanie zostało opublikowane 3 października w „PLOS Digital Health”.

Cyfrowy ślad wczesnego spadku funkcji poznawczych

Naukowcy zaobserwowali, że osoby starsze z subiektywnym spadkiem funkcji poznawczych (SCD) częściej zatrzymywały się, prawdopodobnie zmieniając orientację, niż osoby bez niego. W ocenie badaczy to zachowanie służyło jako „identyfikator osób z SCD”.

– Deficyty w nawigacji przestrzennej są jednym z pierwszych objawów choroby Alzheimera – powiedziała dr Nadine Diersch, badaczka z Niemieckiego Centrum Chorób Neurodegeneracyjnych (DZNE) w Tybindze.

To badanie, jak stwierdziła, dostarcza „pierwszych dowodów na to, jak cyfrowy ślad wczesnego spadku funkcji poznawczych związanego z demencją może wyglądać w rzeczywistych warunkach, czyli podczas krótkiego (mniej niż 30 minut), zdalnie wykonywanego zadania odnajdywania drogi.

W badaniu wzięło udział 72 kobiet i mężczyzn w wieku od 20 do 60 lat. 23 z 48 starszych osób miało SCD, ale nadal osiągało normalne wyniki w ocenach neuropsychologicznych.

Sprawność w orientacji drogowej 

Wszyscy uczestnicy badania zostali poinstruowani, aby samodzielnie odnaleźć pięć budynków na terenie kampusu medycznego Uniwersytetu Otto-von-Guericke w Magdeburgu, kierując się aplikacją na smartfonie opracowaną przez zespół badawczy. Ich wzorce ruchu były śledzone przez GPS.

Wszyscy uczestnicy mieli podobną wiedzę na temat kampusu i wszyscy mieli doświadczenie w korzystaniu ze smartfonów. Wcześniej ćwiczyli również korzystanie z aplikacji.

Stworzono modele przewidujące przebieg otępieniaWażne doniesienie z czasopisma „Neurology” − stworzono modele pozwalające na przewidywanie trajektorii postępowania zmian otępiennych.

W większości przypadków uczestnicy dotarli do pięciu miejsc docelowych w czasie krótszym niż pół godziny. Młodsi uczestnicy osiągali lepsze wyniki niż starsi. Średnio młodsi dorośli pokonywali krótsze dystanse i generalnie nie korzystali z funkcji pomocy w aplikacji tak często, jak starsi.

– U osób starszych liczba zatrzymań orientacji była predyktorem stanu SCD. Dorośli z SCD mieli tendencję do większego wahania się na skrzyżowaniach. Pogorszenie funkcjonowania wykonawczego może wyjaśniać to odkrycie – zauważyła dr Diersch.

Jak dodała, nienaruszone funkcjonowanie wykonawcze jest ważnym elementem wydajnej nawigacji, na przykład podczas przełączania się między różnymi strategiami nawigacji lub planowania trasy. Ponieważ jednak było to pierwsze badanie na ten temat, potrzebne są dalsze badania, aby określić dokładny wpływ różnych procesów poznawczych na cyfrowe dane dotyczące orientacji drogowej. 

– Uważamy, że takie wspomagane smartfonem zadanie odnajdywania drogi, wykonywane w bezpośrednim otoczeniu, może być wykorzystane jako niskoprogowe narzędzie przesiewowe – na przykład do stratyfikacji pacjentów pod kątem potrzeby rozszerzonej diagnostyki poznawczej i klinicznej w specjalistycznej opiece  – wskazała badaczka. 

Przełom? 

Komentując badania, dr Shaheen Lakhan, neurolog i badacz z Miami na Florydzie, który nie był zaangażowany w badania, powiedział, że odkrycia mają potencjał, aby „zrewolucjonizować” opiekę nad osobami z demencją.

– Widzieliśmy, jak smartfony zmieniają wszystko, od bankowości po randki – teraz mogą zmienić sposób monitorowania zdrowia mózgu. To genialne cyfrowe narzędzie wykrywa spadek funkcji poznawczych w rzeczywistych scenariuszach, omijając kosztowne, złożone testy. To zmienia zasady gry – zaznaczył naukowiec.

Zdaniem doktora kolejnym etapem może być opracowanie aplikacji na smartfony, jako cyfrowych środków terapeutycznych, nie tylko w celu wykrywania pogorszenia funkcji poznawczych, ale także w celu wyznaczenia śnieżki leczenia. 

– Wyobraź sobie, że twój telefon nie tylko sygnalizuje potencjalne problemy, lecz także zapewnia spersonalizowane ćwiczenia treningu mózgu, aby twój umysł stał się odporny na demencję – powiedział Lakhan.