Postępowanie z pacjentem z atopowym zapaleniem skóry - nowe wytyczne

Atopowe zapalenie skóry jest bardzo częstą przewlekłą chorobą zapalną charakteryzującą się zaczerwienieniem, swędzeniem i bólem. Objawy mogą pogarszać jakość snu, życia seksualnego, interakcji społecznych i wydajności pracy, prowadząc do problemów ze zdrowiem psychicznym, w tym lęku i depresji. Jak podają dane literaturowe wielu pacjentów jest również niezadowolonych z efektów leczenia, co podkreśla potrzebę stosowania skuteczniejszych terapii.

Wychodząc naprzeciw tym oczekiwaniom eksperci European Academy of Dermatology & Venereology opracowali zalecenia co do celów leczenia; podzielono je na kilka kategorii. Pierwsza obejmuje ocenę ciężkości choroby oraz cele i założenia leczenia, druga długoterminową kontrolę choroby, trzecia zawiera zalecenia co do współpracy z pacjentem, kolejne odnoszą się do celów leczenia w odniesieniu do wyników zgłaszanych przez lekarza oraz pacjenta. Zebrano je w 34 punkty.

Podkreślono, że dolegliwości i efekt terapeutyczny zgłaszane przez pacjentów są ważnym narzędziem informowania lekarzy o wpływie choroby na codzienne życie. Lekarze powinni omówić z pacjentem lub opiekunem wyniki wszelkich zastosowanych skal i wyjaśnić, co oznaczają w kontekście ciężkości choroby i wyboru leczenia. Zaznaczono, że pacjenta należy poprosić o wybranie 1 do 3 cech AZS, które są dla nich najważniejsze (spośród takich jak swędzenie, wygląd skóry, zaburzenia snu, zdrowie psychiczne, ból i wpływ na życie codzienne). Lekarz powinien także wybrać przynajmniej jedną obiektywną skalę dającą ogólny obraz choroby pacjenta (EASI, SCORAD, IGA lub BSA).

Odpowiedź na leczenie można uznać za niewystarczającą, jeśli uzgodnione cele nie zostaną osiągnięte w ciągu 3–6 miesięcy; wówczas należy rozważyć modyfikację i/lub intensyfikację leczenia. Terapię systemową należy rozważyć u pacjentów z AZS o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego, u których nie udało się osiągnąć ustalonych celów za pomocą leków miejscowych lub fototerapii, zwłaszcza jeśli wpływa to na jakość ich życia. Umiarkowanym celem w zakresie EASI powinna być co najmniej 75 proc. poprawa (EASI-75) lub wynik w tej skali poniżej 7 punktów u pacjentów z umiarkowaną do ciężkiej postacią choroby. W pozostałych przypadkach optymalnym celem powinien być wynik co najwyżej 3 punkty i/lub 90 proc. poprawa.