Reforma sieci szpitali, zmiana zasad kwalifikowania do niej placówek

Wzmocnienie systemu szpitalnego
Nowelizacja ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw jest elementem zapowiadanej przez resort zdrowia reformy systemu ochrony zdrowia, w tym szpitalnictwa.

Proponowane rozwiązania mają wzmocnić system szpitalny. W przypadku sieci szpitali (system podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej) projekt zakłada między innymi rezygnację z kwalifikowania do poszczególnych poziomów zabezpieczenia, na rzecz kwalifikowania wszystkich świadczeniodawców mających przynajmniej jeden tzw. profil kwalifikujący. W przypadku profili zabiegowych zostanie wprowadzone dodatkowe kryterium kwalifikacji.

Efektem będzie koncentracja świadczeń szpitalnych zabiegowych w ośrodkach z większym doświadczeniem i potencjałem kadrowym.

Nieefektywne wykorzystanie kadr i sprzętu
Obecnie kadry, sprzęt i infrastruktura są wykorzystywane nieefektywnie. Część szpitali utrzymuje podwyższoną gotowość w ramach umów w trybie pełnej hospitalizacji bez uzasadnionej potrzeby, co powoduje nadmiarowe koszty.

Projekt przewiduje możliwość tworzenia i prowadzenia samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej przez związki jednostek samorządu terytorialnego, jako podmioty tworzące.

Kolejne rozwiązania dotyczą tworzenia i zatwierdzania programów naprawczych tworzonych przez samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, które mają stratę netto. Sporządzenie programu mają poprzedzać analizy obejmujące bieżącą działalność samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej.Program naprawczy ma zawierać między innymi ocenę dostosowania działalności szpitala do regionalnych i krajowych potrzeb zdrowotnych, propozycję współpracy z innymi szpitalami, by lepiej wykorzystywać kadry i inne zasoby.

Jakie zmiany?
Projekt przewiduje szereg zmian mających na celu wzmocnienie systemu szpitalnego w przez reformę struktury oraz zasad kwalifikacji do PSZ oraz wdrożenie rozwiązań umożliwiających konsolidację podmiotów leczniczych oraz wzmocnienie nadzoru podmiotów tworzących nad tworzeniem i realizacją programów restrukturyzacyjnych.

W zakresie zmian w PSZ proponuje:

• rezygnację z kwalifikowania do poszczególnych poziomów zabezpieczenia, na rzecz kwalifikowania wszystkich świadczeniodawców mających przynajmniej jeden tzw. profil kwalifikujący – to jest każdy profil w zakresie leczenia szpitalnego w trybie pełnej hospitalizacji, objęty dotychczasową umową o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej prze okres co najmniej dwóch lat. W przypadku profili zabiegowych zostanie wprowadzone dodatkowym kryterium kwalifikacji, w postaci określonego progowego udziału świadczeń zabiegowych w przyjętym okresie referencyjnym, przy czym jednocześnie w przypadku profilu położnictwo i ginekologia decydować będzie minimalna liczba odebranych porodów w tym samym okresie (wstępnie przewiduje się, że będzie to odpowiednio ok. 60 proc. udział zabiegów i ok. 400 porodów, przy czym ostateczne określenie szczegółowych wartości dotyczących udziału świadczeń zabiegowych dla poszczególnych zakresów oraz progowej liczby porodów nastąpi w drodze rozporządzenia, po przeprowadzeniu dodatkowych analiz i konsultacji),
• uproszczenie i złagodzenie zasad regulujących objęcie umową o udzielanie świadczeń w ramach PSZ wybranych dodatkowych rodzajów świadczeń,
• wprowadzenie regulacji umożliwiającej, na wniosek świadczeniodawcy, dokonanie w umowie o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w ramach PSZ zmiany polegającej na zastąpieniu określonych profili kwalifikujących odpowiadającymi im profilami świadczeń realizowanymi w trybie hospitalizacji planowej albo leczenia jednego dnia, za zgodą prezesa NFZ,
• umożliwienie wszystkim świadczeniodawcom realizującym w PSZ określony profil świadczeń, który nie zostałby objęty kwalifikacją na nowych zasadach, kontynuację udzielania świadczeń w ramach takiego profilu,
• w trybie hospitalizacji planowej albo leczenia jednego dnia, na okres obowiązywania kolejnego wykazu świadczeniodawców zakwalifikowanych do PSZ,
• umożliwienie świadczeniodawcom zamiany udzielania świadczeń w ramach szpitalnego oddziału ratunkowego na udzielanie świadczeń w ramach izby przyjęć,
• uelastycznienie i racjonalizację zasad udzielania świadczeń nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej w PSZ.

Proponowane zmiany powinny przyczynić się do koncentracji świadczeń szpitalnych zabiegowych w ośrodkach dysponujących większym doświadczeniem i potencjałem kadrowym, a jednocześnie do lepszego wykorzystania ograniczonych zasobów, w tym przez zmniejszenie liczby szpitali utrzymujących stałą gotowość do udzielania świadczeń w trybie ostrym.

Możliwość łączenia szpitali
Projekt przewiduje także możliwość tworzenia i prowadzenia samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej przez związki jednostek samorządu terytorialnego, jako podmioty tworzące. Dzięki temu rozwiązaniu jednostki samorządu będą mogły łączyć samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, przez co będą mogły powstać bardziej efektywne, większe podmioty lecznicze.

Ponadto, projekt wprowadza szczegółowe regulacje dotyczące tworzenia i zatwierdzania programów naprawczych tworzonych przez samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, w których wystąpiła strata netto. Proponowane przepisy zakładają, że sporządzenie programu, poprzedzają analizy efektywności funkcjonowania i zarządzania, ekonomiczne, jakościowe, operacyjne, działalności leczniczej oraz działalności poszczególnych komórek organizacyjnych. Analizy obejmują bieżącą sytuację danego samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej. Ponadto program naprawczy będzie zawierał co najmniej:

• wyniki analizy efektywności funkcjonowania i zarządzania szpitalem, analizy ekonomiczne, analizy jakościowe, analizy operacyjne, analizę działalności leczniczej oraz działalności poszczególnych komórek organizacyjnych podmiotu,
• ocenę podmiotu w zakresie dostosowania jego działalności do regionalnych i krajowych potrzeb zdrowotnych, a w przypadku, gdy działalność podmiotu jest niedostosowana do regionalnych i krajowych potrzeb zdrowotnych – także planowane działania dostosowawcze,
• propozycje oraz zakres współpracy z innymi podmiotami leczniczymi, w tym w przedmiocie koncentracji zasobów ludzkich, infrastruktury oraz współpracy w zakresie realizacji świadczeń opieki zdrowotnej i konsolidacji funkcji medycznych, jeżeli jest przewidywana,
• planowane przez podmiot działania mające na celu podniesienie jakości udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej,
• planowane przez podmiot działania mające na celu poprawę efektywności zarządzania,
• planowane do wdrożenia działania optymalizacyjne mające na celu poprawę sytuacji ekonomiczno-finansowej podmiotu.

Optometryści i psycholodzy, elektroniczna karta DILO
Projekt przewiduje także dodanie w art. 31lb ust. 3 ustawy o świadczeniach, określającym elementy raportu taryfikacyjnego, analizy wpływu taryfy świadczeń na strukturę realizacji świadczeń, ze szczególnym uwzględnieniem zwiększenia udziału świadczeń udzielanych w trybie ambulatoryjnym, co ma sprzyjać racjonalizacji piramidy świadczeń opieki zdrowotnej przez przesunięcie niektórych świadczeń na niższe poziomy opieki;

Ponadto zawarta w projekcie jest propozycja uzupełnienia katalogu świadczeń ambulatoryjnych udzielanych bez skierowania o poradę optometrysty i psychologa. Zakłada także wprowadzenie w ustawie z dnia 9 marca 2023 r. o Krajowej Sieci Onkologicznej i ustawie z 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia przepisów umożliwiających wystawianie i obsługiwanie elektronicznej karty diagnostyki i leczenia onkologicznego (DILO) w ramach systemu Krajowej Sieci Onkologicznej.

Projektu zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw poniżej.

Uwagi do projektu – w wersji edytowalnej – można wysyłać na adres: r.bulanowski@mz.gov.pl – do 21 dni od otrzymania pisma w sprawie dokumentu.

Przeczytaj także: „Sieć się spruła”.