Nowa metoda ciągłego pomiaru ciśnienia tętniczego

Ciśnienie krwi to siła, z jaką krew naciska na ściany naczyń krwionośnych, gdy jest pompowana przez serce do całego ciała. Wysokie ciśnienie krwi (nadciśnienie) wiąże się z ryzykiem zawału serca, udaru, przewlekłej choroby nerek i innych problemów zdrowotnych. Zbyt niskie ciśnienie krwi (niedociśnienie) również może być poważnym problemem, ponieważ krew nie transportuje wystarczającej ilości tlenu do narządów.

Standardowa metoda pomiaru ciśnienia krwi ma swoje ograniczenia 

Powszechnie stosowany jest pomiar ciśnienia za pomocą mankietu. Jego ręczne lub automatyczne napełnianie wywiera nacisk na naczynia krwionośne, co prowadzi do ich zaciśnięcia i ustania przepływu krwi. Później powoli wypuszcza się powietrze z mankietu, nasłuchując dźwięku, jaki wydaje krew, gdy ponownie zaczyna płynąć. Ciśnienie w mankiecie w tym momencie odpowiada ciśnieniu skurczowemu krwi w tętnicach pacjenta. Jednak ta technika ma swoje ograniczenia: pomiary można wykonywać tylko okresowo, ponieważ wiąże się z zamknięciem naczynia krwionośnego i pozwala dokonywać pomiaru tylko na ramieniu.

Lekarzom, zwłaszcza na oddziałach intensywnej terapii i chirurgii, często potrzebne są ciągłe pomiary ciśnienia, dotyczące również klatki piersiowej i innych części ciała. Dotyczy to na przykład problemów z zastawkami serca. Konieczne wtedy bywa wprowadzanie cewnika bezpośrednio do tętnicy – zabieg inwazyjny i potencjalnie ryzykowny.

Ciśnienie tętnicze pod kontrolą – jak osiągnąć ten celZ danych Narodowego Funduszu Zdrowia wynika, że około 10 mln dorosłych Polaków – czyli co trzeci – ma podwyższone wartości ciśnienia tętniczego. Eksperci twierdzą, że dotyczy to nawet 12 mln osób. Większość dotkniętych chorobą o tym nie wie, bo jest ona podstępna i nie boli. Specjaliści apelują o czujność i mierzenie ciśnienia, bo to niewiele kosztuje, a może uratować zdrowie i życie.

Mierzenie ciśnienia krwi w dowolnym miejscu ciała

Jak informuje pismo „PNAS Nexus”, metodę sonomanometrii rezonansowej (RSM) opracowali naukowcy z California Institute of Technology (USA), znanego też jako CalTech. Dzięki niej można będzie mierzyć ciśnienie tętnicze krwi w dowolnym miejscu ciała, przy czym nie będzie to uciążliwe dla pacjenta, zwłaszcza w porównaniu umieszczaniem cewnika w tętnicy. Do pomiaru wystarczą niewielkie, przenośne urządzenia, co powinno pozwolić na monitorowanie ciśnienia zarówno w szpitalach, jak i w warunkach domowych, a nawet w odległych i ubogich regionach świata.

Sonomanometria rezonansowa wykorzystuje fale dźwiękowe do wywoływania rezonansu w tętnicy, a następnie korzysta z obrazowania ultradźwiękowego do pomiaru częstotliwości rezonansowej tętnicy, co pozwala dokładnie zmierzyć ciśnienie tętnicze. Do pomiaru potrzebna są ustalane ultradźwiękowo parametry: częstotliwość rezonansowa, średnica tętnicy oraz grubość jej ścianki.

Jak wykazały badania na niewielkiej grupie pacjentów, wyniki pomiaru odpowiadają standardowej metodzie korzystającej z rękawa naramiennego. Badani czuli tylko delikatne mrowienie na skórze.

Obecny prototyp, zbudowany i przetestowany przez spółkę typu spin-off o nazwie Esperto Medical, jest umieszczony w obudowie przetwornika mniejszej niż talia kart i zamontowany na opasce na ramię, chociaż naukowcy twierdzą, że ostatecznie zmieści się w opakowaniu wielkości zegarka lub plastra samoprzylepnego. Zespół zamierza najpierw użyć urządzenia w szpitalach, gdzie będzie ono podłączone przewodem do istniejących monitorów szpitalnych.

Ciśnienie krwi może zależeć od genówNiektóre osoby już od wczesnego dzieciństwa mają nieznacznie podwyższone ciśnienie – tę skłonność mają zapisaną w genach. W wieku dorosłym zwiększa się u nich ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych. Mogą jednak temu przeciwdziałać.

Prostota pomiaru

Nowa metoda może również pozwolić na zastąpienie ciśnieniomierzy z mankietem w warunkach domowych. Pacjenci mogliby po prostu nosić urządzenie w formie zegarka czy opaski i zapomnieć o nim, a ciągły, nie wymagający kłopotliwych czynności pomiar powinien poprawić skuteczność leczenia, dostarczając lekarzowi prowadzącemu kompletnych i wiarygodnych wyników. To pozwoliłoby na lepsze, bardziej precyzyjne dawkowanie leków.

Przeczytaj także: „Przyspieszone bicie serca sygnalizuje problemy z przewlekłą chorobą nerek